De Wet DBA bestaat al sinds 2016, maar écht gehandhaafd wordt-ie pas sinds kort. En zelfs dan: geen boetes, geen naheffingen. Dus dan blijft alleen een vriendelijk doch dringend verzoek van de Belastingdienst om het ‘anders’ aan te pakken over. Toch merken we in de praktijk dat ondernemers huiverig zijn om zzp’ers in te schakelen. De angst voor naheffingen en juridische ellende zit diep. Maar is die angst terecht?

De realiteit van de handhaving
Vanaf januari 2025 is de Belastingdienst begonnen met het handhaven op schijnzelfstandigheid. Klinkt spannend, maar in de praktijk lijkt het erop dat er vooral gesprekken gevoerd worden. Wordt bij controle geconstateerd dat de arbeidsrelatie eigenlijk een verkapt dienstverband is? Dan krijg je als opdrachtgever géén boete. Op dat moment heb je nog alle gelegenheid om de samenwerking met een zzp’er te herzien of stop te zetten. Klinkt fair, toch?
Clausules uit angst
Toch worden zzp’ers steeds vaker geconfronteerd met contracten waarin de opdrachtgever alle risico’s (van naheffingen tot boetes) afwentelt op de zelfstandige. Dat mag niet altijd, en is juridisch zelfs vaak ongeldig. Maar het schrikt wel af. Zzp’ers die deze clausules zien, denken wel twee keer na voordat ze hun handtekening zetten. En dat is zonde, want in veel gevallen is er juridisch helemaal niks aan de hand.
Tijdelijk beleid of blijvende verwarring?
De overheid werkt ondertussen driftig aan nieuwe regels. In maart kwam de Tweede Kamer ineens met het idee om ‘drie simpele regels’ in te voeren die wél duidelijkheid zouden geven. Simpel klinkt aantrekkelijk, maar zolang de uitwerking ontbreekt, blijft het modderen in de marge. En dat terwijl de oplossing volgens juristen allang bekend is: kijk naar de praktijk van de samenwerking. Hoe is het werk georganiseerd? Wie bepaalt waar, wanneer en hoe het gebeurt?
Conclusie: wees niet bang, maar wees bewust
Laat je als ondernemer niet leiden door angst en misinformatie. De Belastingdienst hanteert een gele kaart, geen rode. En ja, de wetgever heeft nog steeds moeite om grip te krijgen op de werkelijkheid van moderne arbeidsrelaties. Tot die tijd: blijf samenwerken met zzp’ers, maar wel op basis van duidelijke, eerlijke afspraken. Zolang die kloppen met de praktijk, is er écht niet zoveel aan de hand.